Diabetes is een complexe aandoening die voortdurende monitoring en zorg vereist. Gelukkig blijft de technologie zich ontwikkelen om het leven van mensen met diabetes gemakkelijker te maken. In deze blogpost delen we enkele interessante updates over de nieuwste ontwikkelingen in diabetes technologie, die een positieve impact kunnen hebben op zowel patiënten als hun zorgverleners.

1. Tandem Control IQ zal nog deze herfst werken met Dexcom G7 en Libre (in US)

2. Vergelijk de terugbetaling van pompen en sensoren met je buurlanden

3. Nieuwe studie: Omnipod pods lijken niet beschadigd te worden door CT-scan

4. Gemiddelde TIR van 75% bij Poolse kinderen en adolescenten op een closed-loop 

5. Een volledig closed-loop systeem met AndroidAPS

Lees hieronder verder.

1. Tandem Control IQ zal nog deze herfst werken met Dexcom G7 en Libre (in US)

 

"I think that we've carefully evaluated that Abbott sensor. And I think we feel very confident that it will perform very well with Control IQ. We plan on using the sensor data as soon as we initiate the sensor session to power the system and to actually inform Control IQ. So, we have confidence that the system is going to work well." - John Sheridan (CEO Tandem) interview with Close Concerns

In de laatste kwartaalresultaten van Tandem (3-5-2023) werd vermeld dat in Amerika zowel Dexcom G7 als de Libresensor gingen werken met Tandem Control IQ tegen de herfst van 2023.

• In Amerika zal eerst een integratie aangeboden worden met Dexcom G7, dan met de FreeStyle Libre2, en kort daarna met de FreeStyle Libre3.
• Daarna zal de integratie met Dexcom G7 ook in Europa beschikbaar zijn, en zal direct de integratie met Libre3 aangeboden worden.

Opgelet: hiervoor is een software update nodig, die enkel mogelijk zal zijn voor insulinepompen die nog in garantie zijn.

We weten echter dat veel mensen hun pomp langer dragen dan hun 4 jaar garantie. Zij zullen dus met de Dexcom G6 moeten verderwerken.

De vraag is natuurlijk of de resultaten van Control IQ hetzelfde zullen zijn met deze nieuwe sensoren.

Tandem is in elke geval niet van plan om officiële studies of evaluaties af te wachten.

Op basis van de resultaten die ze gezien hebben, hebben ze er vertrouwen in dat de resultaten even goed zullen zijn.

2. Vergelijk de terugbetaling van pompen en sensoren met je buurlanden

Cost-effectiveness studies in both T1D and T2D have shown that pump use is cost-effective in several countries, leading to improvements in quality-adjusted life-years. [...] There is a need for updated guidelines for the use of CSII and HCL in individuals living with T2D based on the emerging evidence, with identification of and recommendations for the people who would benefit the most, which would eventually form a basis for reimbursement and health policies. - dr. Johan Jendle Diabetes, Obesity and Metabolism 2023

Sommigen mensen hebben het gevoel dat ze slecht af zijn omdat ze nood hebben aan sensoren en insulinepompen, maar er niet altijd terugbetaling voor krijgen.

Dit wordt dan geregeld gecountered met "we moeten blij zijn met wat we hebben, want in andere landen is het nog veel slechter."

Maar hoe zit het nu met de terugbetaling van sensoren en pompen in andere landen?

Dat blijft toch moeilijk om inzicht in te krijgen.

Dr Jendle van Zweden heeft een poging gedaan om dit in kaart te brengen in zijn artikel "Clinical and cost-effectiveness to enable access to technology and meet the needs of payers".

In dit artikel vind je namelijk deze figuur waarop je goed kan zien in welke Europese landen welke technologie deels of volledig wordt terugbetaald:

• isCGM = FreeStyle Libre
• rtCGM = alle andere sensoren
• CSII = insulinepomp
• SAP = sensor augmented pump

Voor ons valt het natuurlijk op dat er heel wat fouten zitten in de veronderstelde terugbetaling in België en Nederland.

Zowel in België als in Nederland is er namelijk

• enkel een gedeeltelijke terugbetaling voor rtCGM voor mensen met type 1 en type 2 diabetes,
• en ook enkel gedeeltelijke terugbetaling voor SAP voor mensen met type 1 diabetes.

Dit toont enerzijds aan hoe moeilijk het is om zicht te krijgen op de terugbetaling in de verschillende Europese landen,

en anderzijds dat er hele grote verschillen zijn tussen de verschillende landen.

Mensen in Duitsland, Italië, Oostenrijk en Ierland lijken op dit moment de meeste toegang te hebben tot insulinepompen en sensoren. 

Dergelijke data kunnen helpen om de zorginstellingen van de achterliggende landen te overtuigen om CGM (en insulinepompen) terug te betalen voor iedereen met diabetes (op een intensief insulineschema).

3. Nieuwe studie: Omnipod pods lijken niet beschadigd te worden door CT-scan

“The probability of an adverse event being caused by exposing these devices to CT irradiation is extremely low, and it is greatly outweighed by the clinical benefit of a medically indicated CT examination.” - FDA Guidance Interference between CT and Electronic Medical Devices

Op dit moment staat in de handleiding van sensoren en insulinepompen dat deze toestellen niet mogen gebruikt worden onder een RX of CT.

Dit is heel onhandig, omdat hierdoor:

• alle sensoren en pompen theoretisch moeten verwijderd worden als de patient onder de RX of CT zou gaan,
• de verwijderde sensoren en pompen (of en deel ervan) nadien vaak niet meer kunnen gebruikt worden,
• sommige mensen hierdoor noodzakelijke onderzoeken uitstellen,
• en tijdelijke stopzetting van de sensor en/of insulinepomp kan leiden tot een tijdelijk slechtere glycemiecontrole. 

De vraag is dus of het wel zoveel kwaad kan dat we de sensor en/of insulinepomp mee onder de RX of CT laten gaan?

Er gebeurden in het verleden al verschillende studies die geen noemenswaardig effect van dergelijke X-straling kon aantonen:

• Dexcom G6: Thomas et el. JDST 2021
• Libre Pro: Takatsu et al. Radiol Phys technol 2019

Dr Dong van Texas heeft dit nu ook onderzocht voor Omnipod pods (Dong et al. JDST 2023).

• 160 Omnipod Eros pods gevuld met water werden onderzocht op het effect van verschillende dosissen X-straling, overeenkomend met een typische CT-scan. 
• De straling had geen effect op de werking van de pods. 

Dit soort data zal er hopelijk toe leiden dat het verbod van sensoren en insulinepompen onder een RX en/of CT kan opgeheven worden.

In de praktijk worden sensoren en insulinepompen nu al soms aangelaten, zoals ook aangegeven in deze richtlijn bij het mylife Loop systeem

• Het wordt wel aangeraden om de automodus uit te schakelen na de CT scan de accuraatheid van de sensor te controleren met een vingerprik
• Soms wordt ook aangeraden om de insulinepomp zo mogelijk af te koppelen en eventueel het device af te schermen met een loodschort.
• Andere richtlijnen zijn conservatiever en raden toch aan om de sensor en pomp te verwijderen als je onder een CT gaat.

4. Gemiddelde TIR van 75% bij Poolse kinderen en adolescenten op een closed-loop 

This population-based study shows that the HCL technology is superior to other treatment modalities in CGM-derived parameters and should be considered as a treatment of choice in all CwD fulfilling the indication criteria. - dr. Zdenek Sumnik Horm Res Paediatr 2023

We weten dat closed-loop systemen systematisch betere glycemieresultaten geven dan een behandeling met insulinepennen of een manuele pomp.

Totnutoe waren er echter geen grote real-world studies die de verschillende behandelingen met elkaar vergeleken.

Meestal gebruikten we de resultaten uit verschillende studies om tot een vergelijk te komen, bijvoorbeeld

• closed-loop systemen: gemiddelde TIR 71-75% (Bergenstal et al. JAMA 2016, Brown et al, NEJM 2019, Carlson et al, DTT 2021)
• insulinepennen met CGM: gemiddelde TIR 57% (Beck et al. JAMA 2017, Bergenstal et al. NEJM 2015)
• insulinepomp met CGM: gemiddelde TIR 51% (Beck et al. JAMA 2017)
• insulinepennen zonder CGM: gemiddelde TIR 43% (Beck et al. JAMA 2017)

In Polen werd nu voor de eerste keer een volledig nationaal diabetesregister geanalyseerd.

Op die manier konden de glycemieresultaten van de verschillende behandelingen met elkaar vergeleken worden in 1 populatie. 

• In dit register worden 90% van alle kinderen en adolescenten met diabetes in Polen geïncludeerd 
• en 52 van de 56 diabetescentra nemen eraan deel aan.
• Elk jaar worden alle parameters anoniem doorgestuurd.

Voor deze studie werden de data van 2021 geanalyseerd van alle kinderen en adolescenten <19 jaar die >1 jaar type 1 diabetes hadden.

In totaal werden 3251 kinderen en adolescenten geïncludeerd en onderverdeeld op basis van de therapie die ze gebruikten:

• 67.3% gebruikte multipele dagelijkse injecties (MDI) en 32.7% een insulinepomp.
• 55% van de kinderen op een insulinepomp gebruikten deze met een closed-loop systeem (HCL).
• In 2021 hadden alle Poolse centra een gelijke toegang tot 2 soorten closed-loop systemen, namelijk Tandem Control IQ en MiniMed 780G. Enkelen gebruikten AndroidAPS.
• Verder werd onderscheid gemaakt tussen intermittent scanning CGM (isCGM), real-time CGM (rtCGM) en intermittente (<70% van de tijd) of geen CGM (noCGM).

Daarna werd gekeken naar het HbA1c, time in range (TIR) en de glucose risk index (GRI).

Zoals verwacht worden de beste resultaten gehaald met een closed-loop systeem, met een gemiddelde TIR van 75%, significant beter dan de andere groepen.

Het valt wel op dat de andere groepen het beter doen dan voorgaande schattingen, en dat de glycemieresultaten bij de kinderen in Polen over het algemeen zeer goed zijn!

Deze studie toont dat closed-loop technologie superieur is aan andere toedieningsvormen van insuline en dat deze de voorkeursbehandeling zou moeten zijn bij alle kinderen die voldoen aan de indicatiecriteria van closed-loop systemen.

• Er moet wel in het achterhoofd gehouden worden dat er een associatie opgemerkt werd tussen het gebruik van insulinepompen en een stijging in de BMI, welke mogelijk een slechte invloed zou kunnen hebben op cardiovasculaire risicofactoren.

Naast deze Poolse studie, verscheen recent ook een soortgelijke analyse in een groot Amerikaans centrum.

• Ook hier werd aangetoond dat het gebruik van CGM en closed-loop systemen geassocieerd is aan een betere glycemiecontrole.
• Spijtig genoeg werd hier enkel het HbA1c besproken en niet de TIR. 

5. Een volledig closed-loop systeem met AndroidAPS

Our pilot study showed that FCL might be a realistic mode of treatment for people with T1D. - dr. Petruzelkova Pancreas4ALL Randomized Pilot Study 

Het concept van een volledig closed-loop systeem, waarbij je geen koolhydraten of maaltijden meer moet ingeven, komt steeds dichterbij.

AndroidAPS, een open-source closed-loop algoritme, heeft grote vooruitgang geboekt de laatste maanden, en meer en meer mensen gebruiken dit zonder het ingeven van hun maaltijden.

Tim Street deed in januari 2023 een interview bij n=93 AndroidAPS gebruikers, en daaruit bleek dat 

• slechts 51/93 bevraagden altijd een bolus gaven bij de maaltijd (hun gemiddelde TIR was 86%),
• 15/93 nooit een maaltijdbolus gaven (hun gemiddelde TIR was ook 86%),
• en de rest 27/93 van de gebruiker af en toe een maaltijdbolus gaven (hun gemiddelde TIR was 83%).

Het viel op dat er geen duidelijk verschil was tussen de gemiddelde TIR in deze 3 groepen. 

Opgelet: hier werd enkel de TIR bevraagd, wat misschien geen volledig beeld geeft van de glycemiecontrole.

Er zijn ondertussen verschillende manieren om makkelijker om te gaan met maaltijden als je AndroidAPS gebruikt.

Dit wordt onder andere gedaan door het gebruik van 

• supermicrobolussen (SMB) en de UnAnnounced Meal functie (UAM)
• automatisaties (in de AndroidAPS app kan je een tijdelijke insulinedosage instellen op basis van onder andere je glycemie, trendpijl, insuline aan boord of locatie)
• experimentele varianten van AndroidAPS: 
  • autoISF (insulinegevoeligheid past zich aan aan de glycemie of glycemietrend)
  • Boost (geeft sneller meer insuline door een dynamische insulinegevoeligheid te gebruiken)
  • Eating Now (elementen van Boost, pas geactiveerd als je een behandeling ingeeft)
  • of Tsunami (exponential Smoothing)

Om goede resultaten te bekomen zonder koolhydraten in te geven, gebruiken de meeste mensen wel sneller werkende insuline (type Lyumjev) en een koolhydraatarm dieet.

Deze maand werd ook de Pancreas4ALL studie gepubliceerd, die reeds kort besproken werd op ISPAD 2022.

Hier werd bij n=16 adolescenten met type 1 diabetes op AndroidAPS de glycemiecontrole gedurende 3 dagen tijdens opname vergeleken tussen 

• groep 1 = het normaal ingeven van de grammen koolhydraten via de boluscalculator van AndroidAPS,
• groep 2 = het ingeven van de grammen koolhydraten via "maaltijd toevoegen",
• en groep 3 = geen maaltijden aankondigen.

Er werd een gewone versie van AndroidAPS gebruikt, onder leiding van Milos Kozak, de hoofdontwikkelaar van AndroidAPS:

• Dana-RS pomp met Fiasp, Dexcom G6 en AndroidAPS versie 3.1.03 met SMB en UAM
• Streefwaarde op 100 mg/dl (5.5 mmol/l)
• Mensen aten gemiddeld respectievelijk 182, 155 en 165 gram koolhydraten per dag in de 1ste, 2de en 3de groep

Er waren geen significante verschillen in de glycemiecontrole tussen de verschillende groepen. 

• De TIR was respectievelijk 83%, 80% en 81% bij de 1ste, 2de en 3de groep.
• Tijd tussen 54-70 mg/dl (3.0-2.8 mmol/l): respectievelijk 3.55%, 2.35% en 1.4% bij de 1ste, 2de en 3de groep
• Tijd < 54 mg/dl (< 3 mmol/l): respectievelijk 1.05%, 0.00% en 0.00%  bij de 1ste, 2de en 3de groep
• En de gemiddelde glycemie was respectievelijk 120, 131 en 127 mg/dl (6.65, 7.3 en 7.05 mmol/l) bij de 1ste, 2de en 3de groep

Dr. Petruzelkova besloot hieruit dat het mogelijk is om AndroidAPS te gebruiken als volledig closed-loop systeem.

Dit was natuurlijk een zeer kleine studie, en verder onderzoek is nodig vooraleer dit kan aanbevolen worden.

De evolutie van diabetes technologie staat nooit stil, en open-source closed-loop systemen spelen een belangrijke rol in deze vooruitgang.

Naast de reeds genoemde ontwikkelingen, zijn mensen die gebruikmaken van open-source closed-loop systemen voortdurend bezig met het testen van nieuwe strategieën.

Deze innovaties hebben tot doel de algoritmes verder te verfijnen en de functionaliteit van het systeem te verbeteren.

• Een van de interessante ontwikkelingen is het gebruik van microdosissen glucagon om hypoglycemieën te behandelen. Hier werd bijvoorbeeld opgemerkt dat de werking van glucagon beperkt kan worden als er alcohol in het spel is.
• Een andere veelbelovende ontwikkeling is de integratie van een stappenteller in het algoritme. Door het monitoren van de activiteit kan het systeem bijvoorbeeld rekening houden met langere periodes van inactiviteit of juist verhoogde activiteit, evenals de eerste stappen van de dag. Dankzij de in-app automatisatiemogelijkheden, kan je op basis hiervan makkelijk een specifieke (tijdelijke) insulineafgifte instellen.
• Er zijn ook mensen die werken aan de integratie van een hartslagmeter.

Het enthousiasme en de toewijding van ontwikkelaars om open-source closed-loop algoritmes verder te verbeteren, zijn overduidelijk.

Er wordt hard gewerkt aan het optimaliseren van de prestaties en het vergroten van de functionaliteit van deze systemen.

Als je op de hoogte wilt blijven van de nieuwste ontwikkelingen, raden we je aan om Tim Street van Diabettech te volgen.

Hij is een autoriteit op het gebied van diabetes technologie en deelt regelmatig updates over zijn eigen spannende experimenten en ontdekkingen in dit veld.

De toekomst van diabetes technologie is veelbelovend, en ook open-source closed-loop systemen spelen een cruciale rol in het streven naar een betere kwaliteit van leven voor mensen met diabetes.

Blijf op de hoogte en ontdek wat er allemaal mogelijk is in dit snel evoluerende landschap van innovatieve oplossingen.

Als je op zoek bent naar welke closed-loop systemen er momenteel beschikbaar zijn en wat de belangrijkste voor- en nadelen zijn, download dan het overzicht van de 10 beste closed-loop systemen hier.

Vele groetjes,